Karotis arteri (şah damarı) boyunun iki tarafında bulunan ve ana atardamardan beyine kan akımını sağlayan damardır. Bu damarın darlık ve tıkanıklıkları bu hastalık gurubunda yer alır.
Ateroskleroza zemin hazırlayan sigara, şeker hastalığı, hipertansiyon gibi hastalıklar en sık rastlanılan nedenlerdir. Karotis arterinin darlık ve tıkanıklıklarında beyine giden kan akımı bozulacağında hastada çeşitli nörolojik şikayetler ortaya çıkar. Bu şikayetler baş dönmesi, gözlerde kararma, dengesizlik gibi geçici şikayetler olabileceği gibi geçici veya kalıcı inme (felç) gibi ciddi durumlara da neden olabilir.
Karotis arterindeki darlığın derecesi ve şikayetlerin düzeyi ameliyat için belirleyici olmaktadır. Hastalık sıklıkla Dopler USG teşhis edilir. Bazen anjiografi’ye ihtiyaç duyulabilir.
Ameliyat Tekniği
Ameliyat sıklıkla genel anestezi altında (bazen lokal anestezi ile) yapılmaktadır. Boynun yan tarafından 8-10 cm kadar açılarak damara ulaşılır. Damar açılarak darlık yapan aterosklerotik plak damar duvarından soyularak alınır ve damar duvarı tekrar kapatılır. 30-45 dk süren ameliyat sonrasında hasta uyandırılır. Nörolojik açıdan sorun gelişmeyen hastalar 2. veya 3. gün taburcu edilir.
Ameliyat Sonrası Yaşam
Hastalığın nedeni ateroskleroz olduğundan ameliyattan sonrada koruyucu tedavinin idamesi önemlidir. Sigaranın kesilmesi, şeker hastalığının kontrolü, hipertansiyon kontrolü, kolesterol ve antiagregan (pıhtışamayı önleyici, kan sulandırıcı) tedavinin devamı önemlidir.